Cerita Anak Bahasa Lampung (KHANI PEKHTAMA KUGHUK SEKULA)
Mahayu hinji Khandza khadu minjak anjak pedomni. Ia khadu mak sabakh haga lapah mit sekula. Maklum khani hinji yakdolah khani pekhtamani kughuk Sekula. Sekhadu ngekhapihon pok pedomni, Khandza nulung emakni. Nyapu halaman lamban, ghik ngumbanon sampah.
“Anak Emak hinji khajin temon. Tekhima kasih khadu nulung Emak,” ani Emakni bangga.
“Nyak kan khadu balak mak. Gatta nyak khadu kelas 1 SD loh. Semakkung lapah mit sekulaan, nyak aga selalu nulung emak,” ani Khandza ngelanjutko guwaianni. “Iyu yo. Emak lupa ki anak emak gatta khadu kelas 1 SD. Berarti anak Emak khadu makin balak ghik gatta nambah ceghdas,” ani emakni.
Sekhadu nyapu halaman lamban, Khandza nyikham kumbang kesayanganni. Yakdolah kumbang lavender, kumbang bougenville ghik muneh kumbang teratai. Ia nyiramni inggal mehayu. Sehingga tiyan khadu ugkhik jadi kumbang sai sangat sikop.
“Kumbang-kumbang ku sikop nihan. Ulih inggal khani selalu ku rawat dengan betik,” ani Khandza, sambil misom.
Khadu ina, Khandza bugegas mit kamakh mandi. Ngegosok ipon, ngebekhesihon badan jama sabun mandi. “Badan ku segokh do,” Khandza bekali- kali nyikham badanni jama gayung.
Muli khenik beumokh 7 tahun ina tampak berseri-seri. Sambil mandi, ia nyanyion lagu, Mandi Mehayu.
Mandi mehayu ki dapok
Sejuk ngison mak keghasa
Debi khani ki mak mandi
Badan lesu midokh mak nyitta
Laa la la la la la la...
Laa laa laa laa...
Sekhadu mandi, Khandza ngekhingon badani jama handuk. Ia bugegas lapah mit kamagkh, ghik ngenaon seragam sekulani.
“Umpu Tamong pitokh nihan. mahayu-mahayu khadu khapih,” sanjung tamongni.
“Yu, Mong. Nyak khadu mak sabakh haga lapah mit sekula,” ani Khandza.
“Mengan mehayu pai, Khandza. Semakkung lapah sekula,” ani Emakni.
“Temon ani Emak. Khandza harus mengan mehayu pai. Singan badan Kandza, kuat ghik mak gampang lemos,” timpal sang Tamong.
“Yu, Emak. Yu, Mong. Nyak mengan mehayu pai,” ani Khandza.
Khandza lapah mit dapokh haga ngakuk mengan mehayu. Di dapokh Khandza ngeliak buaneka khagam lauk pauk kedemonanni. Wat gulai hayum, tempe gukhing ghik muneh kanik an khas lampung. Yakdolah tempoyak. Tempoyak yakdolah jenis lauk pauk sai terbuat anjak durian sai khadu ngelalui proses fermentasi.
“Unyinni hinji sai nyanikni Emak yo ? Tekhima kasih Emak, khadu nyanikon mengan mehayu kedemonan ku,” ani Khandza misom bahagia.
“Layin Emak sai nyanik ni. Kidang Tamong,” Emak Lina ngejelason.
“Tamong loh, sai nyiapon unyinni hinji. Khani inji kan khani sepesial baka umpu tamong,” ani Tamong.
“Tekhima kasih mong. Tamong betik nihan,” ani Kandza, nyanjung Tamongni.
Emak Lina misom bahagia. Ngeliak putri kesayanganni gatta khadu tumbuh jadi muli khenik sai sikop, santun, ghik sangat ceghedas.
Khandza mengan mehayu jama lauk pauk kedemonanni. Yakdolah tempoyak sanik an Tamongni sai sangat lezat ghik nikmat. Sekhadu mengan mehayu, Khandza diatak on Emakni, lapah mit sekula. Tugok di gekhebang sekula, ia tegi memandang halaman sekula. Sekula baruni tampak tertata sangat khapih. Di sekelilingni keliakan buaneka khagam tanoman hias, sai dibatasi jama pagar hawi sai dicat buwakhna-wakhni. Wat wakhna suluh, kuning, hijau, ghik muneh wakhna handak.
Khesan muneh jama tanaman hiasni. Wat kumbang mawar, kumbang melati, kumbang anggrek, kumbang kamboja ghik lain sebagaini. Sehingga Khandza betah ghik nyitta beni-beni di sekulaan.
“Wah, helau nihan. Jenisni lebih lamon anjak kumbang sai wat di lamban” ani Khandza terkagum-kagum.
Ia memandang sai-sai tanoman kumbang sai wat di halaman sekulaanni. Sepasang kupu-kupu sikop hambokh, ghik hinggap anjak kumbang sai mit kumbang sai bakhih.
Hal sina nyanik Khandza haga nekkapni. Ia misom- misom ngeliak kupu-kupu sikop sai uwat di taman kumbang.
Bel bunyi khua kali. Khandza bugegas lapah mit kelasni. Diandoki jama siswa kelas 1 bakhihni. Mak beni, Bu gukhu kughuk mit kelas, lalu menyapani dengan khamah. “Selamat mehayu anak-anak,” ani Bu Guru.
Lalu Bu Guru memperkenalkan dikhi jama siswani.
“Anak-anak, apikah ketti adu wat sai kenal jama Ibu ?” ulih Bu Guru.
“Makkung, Bu,” unyinni siswa ngejawab kompak.
“Gelakh Ibu, Bu Neni. Mulai khani hinji Ibu sai akan ngecai ketti bulajakh di kelas hinji,” ani Bu Neni.
Bu Neni ngilu unyinni siswa, secara bugantian memperkenalko dikhini. Dilanjutkan jama belajakh bejama-jama. Mak tekhasa suakha bel 3 kali. Nandaon pelajakhan khadu selesai.
Unyinni siswa berdo’a, lalu nyalimi Bu Guru. Sai-sai tiyan luwah ghik ninggalon kelasni. Khesan muneh jama Khanza. Khandza ninggalon kelasni, menujuju gerbang sekula. Tampak Emak Lina misom nyambuk kekhatongan Khanza. Lalu tiyan khua mulang mengendakhai sepida mutorni.
“Assalamu’alaikum, Tamong. Khanza mulang,” Khandza bugegas lapah mit kamakh ngegetti kaway. Ia mak sabakh nyekhitaon sesuatau jama Tamongni. Setelah ngegetti kaway Khandza lapah mit kamakh Tamongni. Ternyata Tamong mawat di kamakhni. Tamong muneh mawat di ruang tamu. Ternyata Tamong wat dijuyu lamban. Ia sedang ngeni pahau manuk peliharaani.
“Khandza sipok-sipok ternyata Tamong wat didija,” ani Khandza jama Tamongni.
“Eh Umpu Tamong. Khandza khadu mulang?” ulih sang Tamong.
“Khadu, Mong. Tamong, nyak haga cekhita sesuatu jama Tamong. Dengi yo, Mong,” ani Khandza mit Tamongni dengan pudak sai berbinakh-binakh.
“Khandza haga cekhita api?” ulih sang Tamong, misom.
“Nyak haga cekhita, tentang khani pekhtama ku kughuk sekula, Mong. Di sekulaan baru ku, khani hinji, cekhitani sangat seru lo Tamong,” ani Khandza.
“Seru ngekhepa? Cuba cekhitaon jama Tamong,” ani sang Tamong.
“Hari hinji Khanza senangdo. Ngedok lamon kecca di sekulaan,” ani Khandza, polos.
“Oh, ya? Sapa gawoh kecca mu sina? Coba sebuton pai,” ani Tamong, tampak bersemangat.
“Pokokni lamon loh, Mong. Wat Syifa, wat Aulia, wat Kiki, wat Meymey, wat Melin ghik muneh Boru. Pokokni pagun lamon luwot loh, Mong kecca baru Khanza di sekulaan,” Khandza ngejelason.
“Wah lamon nihan kecca baru mu. Anjak gelakhni, pasti tiyan mak unyinni asli jelema Lampung.”
“Temon, Mong. Kecca baru ku selain anjak Lampung, wat muneh si buasal anjak Jawa Tengah, keturkhunan Cina ghik Sumatra Utara. Tiyan muneh wat si beragama kristen ghik Budha loh, Mong.”
“Ina helau, Umpu ku. Kham dacok bukeca jama sapa gawoh, khik mak dacok ngebida-bidaon suku ghik agama tiyan. Ulih tiyan yakdolah puakhi kham muneh,” ani sang Tamong.
“Yu, Mong. Tiyan unyinni betik-betik loh, Mong. Kecca ku sai gelakhni Boru buasal anjak Sumatera Utara. Ia andok ayahni pindah tugas mit Lampung. Sedangkan Meymey ghik Melin, yakdolah wakhga keturunan Cina. Anakni sikop, handak ghik bersih loh, Mong. Matani sipit. Ki iya lagi lalang, matani jadi lebon, hehehe.”
“Ah, niku hinji dacok gawoh umpuku, hehehe,” Tamong lalang.
Khani hinji khani pekhtama Khandza kughuk SDN 2 Way Urang. Di sekula hinji, Bu Guru ngadaon acara perkenalan baka unyinni siswa. Khandza senang nihan ngandoi kegiatan pada khani sinji “Hebat, do Umpu Tamong,” ani Tamong sambil ngusap ulu Khandza.
“Khandza jeno bani maju mit depan baka pekhkenalan loh, Mong.”
“Wah, hinji pai Umpu, Tamong,” puji sang Tamong.
“Goh geji, jeno sai nyak ucapon. Assalamualaikum kecca-kecca. Gelakhku Khandza Aqila Marisa. Nyak dacok diukhau Khandza. Umokh nyak 7 tahun. nyak tinggal di Kalianda jama Ayah, Emak, ghik Tamong. Nyak beragama Islam. Nyak demon ngegambakh ghik nganik tempoyak. Nah ina Mong, hebatkan nyak,” Khandza ngejelason.
“Terus, Mong. Jeno wat kecca ku sai penasakhan jama kanik an kedemonan ku, yakdolah tempoyak. Ani Kiki ia pai pekhtama kali ngedengi gelakh kanik an tempoyak. Maklum ia kan layin asli Lampung. Ia buasal anjak Jawa Tengah, Mong,” Khandza ngejelason.
“Terus, Khandza bagi mak tempoyakni?” ulih sang Tamong.
“Nyak bagi lah, Mong. Malah ia demon nihan. Ani tempoyakni bangik loh, Mong.”
“Yu jelas bangik dong, sapa pai sai nyanikni? Tamong, hehehe.”
“Kiki muneh ngebagi kanik an khas daerahni loh, Mong. Gelakhni, Sego Ghodog. Wah ternyata, Sego Godhogni bangik nihan lo, Mong.”
“Wah, sangat menyenangkan sekali sekula mu khani hinji. Khadu ngedok lamon kecca baru, tiyan muneh betik-betik. Api lagi haga bubagi kanik an. Bubagi kanik an ina betik loh. Tamong andok senang ngedengini. Umpu ku, Jemoh Tamong sanikon kanik an kham sai bakhih, ya,” ani Tamong.
“Api ina, Mong?”
“Kluwok.”
“Kluwok? Kluwok ina api sih, Mong?”
“Kluwok adalah salah sai kanik an khas Lampung si buasal anjak buah kluwok atau buah kepayang. Kluwok atau kepayang yakdolak pohon si ughik liar penghasil bumbu masak. Hulun sunda ghik Jawa biasani nyebutni picung atau pucung. Sedangkon hulun Toraja nyebutni pamarrasan. Sementara hulun Minangkabau nyebutni simangguang,” Tamong ngejelason.
“Wah, nyak jadi penasaran jama kluwok sanik an Tamong. Pasti kecca-kecca ku demon,”ani Khandza.
“Ya dong. Tamong kan jaguk masak.”
“Apikah keluwok sina helau baka kesihatan Mong?” ulih Khandza.
“Yu jelas dong, Umpu ku. Ulih klowok mengandung zat besi, vitamin C, vitamin B1, fosfor, kalium, kalsium ghik pagun lamon lagi. Zat si terkandung di kluwok sangat dibutuhon bagi badan kham. Sehingga badan gham mak mudah makhing,” Tamong ngejelason.
“Wah, nyak khadu mak sabakh haga nyicipi keluwok sanik an Tamong,” ani Khandza.
Konten pada website ini merupakan konten yang di tulis oleh user. Tanggung jawab isi adalah sepenuhnya oleh user/penulis. Pihak pengelola web tidak memiliki tanggung jawab apapun atas hal hal yang dapat ditimbulkan dari penerbitan artikel di website ini, namun setiap orang bisa mengirimkan surat aduan yang akan ditindak lanjuti oleh pengelola sebaik mungkin. Pengelola website berhak untuk membatalkan penayangan artikel, penghapusan artikel hingga penonaktifan akun penulis bila terdapat konten yang tidak seharusnya ditayangkan di web ini.
Laporkan Penyalahgunaan
Komentar
Wah...hadir tulisan cerita dalam bahasa Lampung. Keren banget Pak Riswo memperkenalkan bahasa Lampung. Ceritanya menarik, banyak titipan edukasi kekayaan budaya lokal. Perlu terjemahan nih...Salam literasi, Sukses selalu.
Ya Bu, lagi belajar tentang cerita anak-anak.Nanti terjemahannya saya kirim. Terima kasih sudah mampir